Sie sind vermutlich noch nicht im Forum angemeldet - Klicken Sie hier um sich kostenlos anzumelden Impressum 
Sie können sich hier anmelden
Dieses Thema hat 10 Antworten
und wurde 737 mal aufgerufen
 U
Bussinchen Offline




Beiträge: 90

05.02.2013 02:47
#1 UNGULUS Zitat · Antworten


Was einem en passant so auffällt: UNGULUS ist oskisch! Yeah!



Zitat von L&S, Glossa.exe, http://athirdway.com/glossa/?s=ungulus
ungŭlus, i, m. Oscan; Sanscr. ankami, bend; Gr. αγκυλος, crooked; Lat. ancus, aduncus; cf. angulus,
I. a finger-ring, a ring (ante-class.): ungulus Oscorum linguā anulus, Fest. p. 375 Müll.; cf.: (anulum) apud nos prisci ungulum vocabant, Plin. 33, 1, 4, § 10; Poët. ap. Fest. l. l.; so Pac. ib. (Trag. Fragm. v. 64, 215 Rib.).



Sollte dieses Wort dann in Kategorie 2 (Wörter aus anderen Sprachen) verschoben werden?


Im Georges steht davon allerdings nichts explizit:

Zitat von Georges auf http://www.zeno.org/Georges-1913/A/ungulus
[3305] ungulus, ī, m. (Demin. v. unguis), I) der Nagel an der Zehe, sprichw. usque ab ungulo ad capillum summumst festivissuma, wir »vom Kopf bis zur Zehe«, Plaut. Epid. 623 G. – II) wie unser Fingerlein = Ring) der Fingerring, Pacuv. tr. 64 u. 215. Auct. Atellan. bei Fest. 375 (b), 2; vgl. Plin. 33, 10. Isid. orig. 19, 32, 5.


Von der Bedeutung "Zehennagel" steht nichts im L&S.
Aber in dieser Bedeutung wäre ungulus wohl kaum oskisch...



Seite 570 bei Festus und Seite 571 bei Paulus Diaconus, jeweils die letzte Zeile auf den Seiten:

http://archive.org/stream/deverborumsign...ge/570/mode/2up


I OpenSource!
• Scrabble3D Download: Sourceforge.net | • Scrabble3D Help: Wiki | • Scrabble3D News: Twitter | • Scrabble3D Fanship: Facebook
• Scrabble3D in Italia: Sezione Scrabble3D sul Forum della Federazione Italiana Gioco Scrabble

Angefügte Bilder:
ungulum_Paulus.jpg   ungulus_Festus.jpg  
linhart Offline




Beiträge: 2.493

06.02.2013 08:11
#2 RE: Was einem so auffällt: Ist UNGULUS oskisch? Zitat · Antworten

Hier gehen die Meinungen über den Ursprung des Wortes offensichtlich auseinander. Da aber Georges einen rein lateinischen Ursprung annimmt und andererseits im L&S keine Markierung als Fremdwort vorliegt, würde ich UNGULUS in der Standardkategorie lassen.

Bussinchen Offline




Beiträge: 90

06.02.2013 08:45
#3 RE: Ist UNGULUS oskisch? Zitat · Antworten

Ich sehe gerade, dass in der pdf-Version des L&S eckige Klammern gesetzt sind, die in Glossa.exe fehlen:


I OpenSource!
• Scrabble3D Download: Sourceforge.net | • Scrabble3D Help: Wiki | • Scrabble3D News: Twitter | • Scrabble3D Fanship: Facebook
• Scrabble3D in Italia: Sezione Scrabble3D sul Forum della Federazione Italiana Gioco Scrabble

Bussinchen Offline




Beiträge: 90

06.02.2013 09:26
#4 RE: Ist UNGULUS oskisch? Zitat · Antworten

Guck mal im Ludwid Doederlein, Handbuch der lateinischen Etymologie, Leipzig, 1841:


http://books.google.se/books?id=jBYBAAAA...ungulus&f=false




Allerdings steht da nicht ungulus, sondern ungulum. Hm.


Weitere Überlegungen folgen... (In Eile...)


I OpenSource!
• Scrabble3D Download: Sourceforge.net | • Scrabble3D Help: Wiki | • Scrabble3D News: Twitter | • Scrabble3D Fanship: Facebook
• Scrabble3D in Italia: Sezione Scrabble3D sul Forum della Federazione Italiana Gioco Scrabble

linhart Offline




Beiträge: 2.493

06.02.2013 10:12
#5 RE: Ist UNGULUS oskisch? Zitat · Antworten

Ich möchte nur zwischendurch bemerken, dass für die Einstufung als Fremdwort nicht alleine die Etymologie entscheidend ist, sondern auch, wie weit "latinisiert" das Wort ist. Das zu beurteilen, ist natürlich schwer. Im Zweifelsfall würde ich mich aber an die Markierungen im L&S halten.

Bussinchen Offline




Beiträge: 90

06.02.2013 10:17
#6 RE: Ist UNGULUS oskisch? Zitat · Antworten

Zitat von linhart im Beitrag #5
Ich möchte nur zwischendurch bemerken, dass für die Einstufung als Fremdwort nicht alleine die Etymologie entscheidend ist, sondern auch, wie weit "latinisiert" das Wort ist. Das zu beurteilen, ist natürlich schwer. Im Zweifelsfall würde ich mich aber an die Markierungen im L&S halten.


Du hast völlig Recht, lieber Linhart. Das sind grundsätzliche Überlegungen, die ich mir auch noch machen wollte...

Es könnte theoretisch auch so sein, dass Festus (und in der Folge dann auch Paulus) lediglich auf einen "falschen Freund" im Oskischen bzw. Lateinischen hinweisen wollte...


I OpenSource!
• Scrabble3D Download: Sourceforge.net | • Scrabble3D Help: Wiki | • Scrabble3D News: Twitter | • Scrabble3D Fanship: Facebook
• Scrabble3D in Italia: Sezione Scrabble3D sul Forum della Federazione Italiana Gioco Scrabble

Bussinchen Offline




Beiträge: 90

06.02.2013 12:49
#7 RE: Ist UNGULUS oskisch? Zitat · Antworten

Zitat von Bussinchen im Beitrag #4
http://books.google.se/books?id=jBYBAAAA...ungulus&f=false




Allerdings steht da nicht ungulus, sondern ungulum. Hm.


Ich nehme erst jetzt bewusst wahr, dass auf den Screenshots der Festus-Ausgabe mit den Exzerpten von Paulus im Beitrag #1 zu sehen ist, dass Festus UNGULUS geschrieben hat (linke Seite, Seite 570), während Paulus UNGULUM geschrieben hat (rechte Seite, Seite 571).


I OpenSource!
• Scrabble3D Download: Sourceforge.net | • Scrabble3D Help: Wiki | • Scrabble3D News: Twitter | • Scrabble3D Fanship: Facebook
• Scrabble3D in Italia: Sezione Scrabble3D sul Forum della Federazione Italiana Gioco Scrabble

Bussinchen Offline




Beiträge: 90

06.02.2013 13:07
#8 RE: Ist UNGULUS oskisch? Zitat · Antworten

Ich muss mir in meinem nächsten Beitrag den Festus-Text mal etwas genauer angucken und versuchen zu übersetzen:
http://www.archive.org/stream/deverborum...ge/570/mode/2up
http://www.archive.org/stream/deverborum...ge/572/mode/2up

Zitat von Festus auf http://ia600304.us.archive.org/2/items/d...stuoft_djvu.txt, der Plain-Text-Version von http://openlibrary.org/books/OL14003838M...m_Pauli_epitome.
|| Ungulus Oscorum lingua anulus, ut . . . « si quid
monumenti nacta est, qui eorum† requi-
reret est ungulus, quem ei detraxit ebrio. »
Pacuvius in Iliona: « Repugnanti ego porro
hunc vi detraxi ungulum. » et in Atalanta : « Sus-
pensum in laevo brachio ostendo ungulum. »


I OpenSource!
• Scrabble3D Download: Sourceforge.net | • Scrabble3D Help: Wiki | • Scrabble3D News: Twitter | • Scrabble3D Fanship: Facebook
• Scrabble3D in Italia: Sezione Scrabble3D sul Forum della Federazione Italiana Gioco Scrabble

Bussinchen Offline




Beiträge: 90

07.02.2013 02:16
#9 RE: Ist UNGULUS oskisch? Zitat · Antworten

Ich habe hier in dieser Ausgabe unten in den Kommentaren noch etwas Interessantes gefunden,
worauf ich in einem meiner nächsten Beiträge auch noch eingehen möchte:






Putat Voss. non Oscum sed Latinum, ab uncus, unculus, postea ungulus.


I OpenSource!
• Scrabble3D Download: Sourceforge.net | • Scrabble3D Help: Wiki | • Scrabble3D News: Twitter | • Scrabble3D Fanship: Facebook
• Scrabble3D in Italia: Sezione Scrabble3D sul Forum della Federazione Italiana Gioco Scrabble

linhart Offline




Beiträge: 2.493

08.02.2013 10:19
#10 RE: Ist UNGULUS oskisch? Zitat · Antworten

Hier ist der Eintrag im OLD:

Bussinchen Offline




Beiträge: 90

03.03.2013 22:42
#11 RE: Ist UNGULUS oskisch? Zitat · Antworten

Hier ist noch die Plinius-Stelle:

Zitat von Plinius, Nat. 33.10 auf http://penelope.uchicago.edu/Thayer/L/Ro..._Elder/33*.html
10 sed a Prisco Tarquinio omnium primo filium, cum in praetextae annis occidisset hostem, bulla aurea donatum constat, unde mos bullae duravit, ut eorum, qui equo meruissent, filii insigne id haberent, ceteri lorum; et ideo miror Tarquinii eius statuam sine anulo esse. quamquam et de nomine ipso ambigi video. Graeci a digitis appellavere, apud nos prisci ungulum vocabant, postea et Graeci et nostri symbolum.




In allen vorliegenden Textstellen (bei Plinius, bei Festus) scheint mir von einem Ring die Rede zu sein, nicht von einem Zehennagel.

Im Beitrag #9 steht im Kommentar (Notae) der Festus-Ausgabe, dass Voss der Meinung ist, dass UNGULUS kein oskisches, sondern ein lateinisches Wort sei, abgeleitet von UNCUS, mit der Diminutivform UNCULUS, danach weiterentwickelt zu UNGULUS.



Fazit:

Da ich selbst an dieser Stelle nicht weiterkomme und da die Meinungen offenbar auseinandergehen, plädiere ich nun wie Linhart dafür, dass wir uns der Einfachkeit halber strikt nach den Angaben im L&S richten, wo dieses Wort eben nicht mit einem Sonderzeichen als ein aus einer anderen Sprache entlehntes Fremdwort gekennzeichnet ist (siehe Screenshot im Beitrag #3). Somit bin ich ebenfalls dafür, dass wir das Wort UNGULUS auch weiterhin in der Standardkategorie belassen.


I OpenSource!
• Scrabble3D Download: Sourceforge.net | • Scrabble3D Help: Wiki | • Scrabble3D News: Twitter | • Scrabble3D Fanship: Facebook
• Scrabble3D in Italia: Sezione Scrabble3D sul Forum della Federazione Italiana Gioco Scrabble

UTO »»
 Sprung  
Xobor Forum Software von Xobor.de
Einfach ein Forum erstellen
Datenschutz